Verkamering – wat doen we met huisjesmelkers?

dinsdag 9 april 2024

Verkamering – wat doen we met huisjesmelkers?

In de Soester Courant van 6 september 2023 verscheen het artikel ‘Klaarwater vreest voor huisjesmelker’. Hierin werd de onrust in de buurt geschetst, ontstaan door de ‘verkamering’. Gemeentebelangen Groen Soest (GGS) heeft het College vragen gesteld.

Verkamering

In verschillende wijken in de gemeente Soest komt deze vorm van verhuur voor. Een woning wordt gekocht om vervolgens in kleine kamertjes te verdelen. De kamers  worden dan voor hoge bedragen verhuurd. Het is voor de woningeigenaar een lucratieve zaak, maar onwenselijk in de wijk. De grote steden hebben inmiddels een zelfbewoningplicht ingesteld. Dit zal de reden zijn waarom het probleem zich naar de dorpen in de regio verplaatst, waaronder onze gemeente.

Bij deze vorm van particuliere kamerverhuur zijn huurders in een kwetsbare positie. Omdat zij doorgaans niet ingeschreven staan, en zich ook van de huisbaas niet mogen inschrijven, vallen zij buiten de huurbescherming en buiten het zicht van de hulpverlening. Daarom wordt ook vaak verhuurd aan buitenlanders en nieuwkomers. Zij zoeken dringend onderdak, maar  zijn niet op de hoogte van de huurbeschermingsmaatregelen. De huur wordt daarbij contant afgerekend, zodat er ook geen enkele fiscale controle kan plaatsvinden.

Om die reden is verkamering een beproefd middel geworden in het witwassen van langs criminele weg verkregen gelden. Het is dus een onderdeel van de zogenaamde ondermijning. Het overheidsdocument Indicatoren van witwassen en terrorismefinanciering Handboek voor medewerkers van de Belastingdienst (te vinden op internet) geeft de nodige informatie.

De verkamering leidt ook tot praktische problemen in de wijk. Zo ontstaan er parkeerproblemen doordat er veel meer mensen in een huis wonen dan ooit werd gepland. Soms ontstaan hierdoor ook brandgevaarlijke situaties. Verder worden de verkamerde huizen slecht onderhouden, de verhuurder steekt het liefst al het geld in zijn eigen zak. Tenslotte, de huurders – meestal verblijven zij er maar kort – hebben geen binding met huis of buurt. Resten van inboedels van vertrokken huurders blijven maandenlang rotten in de tuin. Vaak wordt het vuilnis niet op tijd aan de straat gezet, waardoor de bakken uitpuilen. Los van de esthetische kant is dit, zeker bij warm weer, ongezond. Kortom, verpaupering ligt op de loer.

GGS stelt Artikel 46 vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders

Gemeentebelangen Groen Soest heeft, naar aanleiding van de klachten met betrekking tot de verkamering, artikel 46 vragen gesteld aan het College van Burgemeester en Wethouders (zie, op deze website, onder ‘nieuws’, ons bericht van 18 september 2023).

Inmiddels is antwoord ontvangen op onze vragen. Deze zijn hieronder, met onze vragen, als bijlage toegevoegd.

Teleurstelling

Samenvattend vonden wij de antwoorden een beetje teleurstellend. Er wordt geschermd met cijfers om het probleem te bagatelliseren, maar men gaat voorbij aan het individueel leed dat verkamering veroorzaakt. De percentages zijn misschien – vooral in landelijk kader – klein, maar zijn in absolute zin aanzienlijk. Wanneer bijvoorbeeld wordt gesteld dat 4% van de bestaande woningen in Soest worden opgekocht door investeerders, dan betekent dit toch  onttrekking van een fors aantal woningen aan een al krappe markt. Mogelijk heeft deze commerciële aankoop ook een prijsopdrijvend effect.

Positief

Er zijn ook positieve kanten: het College heeft €25.000,- aan de begroting toegevoegd voor een onderzoek naar een paraplubestemmingsplan om verkamering tegen te gaan. Deze begroting is inmiddels goedgekeurd. Verder blijkt ook dat de nodige controles worden uitgevoerd met betrekking tot de huurders van ruimten in verkamerde huizen. Het is nu ook aan de Gemeenteraad om op de juiste momenten, met de opzet van bestemmingsplannen, het vastleggen van voorwaarden en regelingen te bepleiten om verkamering te bestrijden. 

Op de kaart

In ieder geval is het probleem aan de orde gesteld en is het onder de aandacht van het College en de andere fracties in de gemeenteraad  gebracht. Bij de optuiging van de nieuwe omgevingswet moeten wij adequate regelingen invoeren om verkamering tegen te gaan.

Bijlage: artikel 46 vragen GGS en de antwoorden van het College van Burgemeester en Wethouders:

1. Onderschrijft het college de stelling dat de opkoop van woningen door investeerders in onze gemeente een ontluikende trend is die zo snel mogelijk moet worden gestopt?

Antwoord: Berichten van woningen die verkamerd worden bereiken ons al langer. Uit onderzoek, bij de evaluatie van het Masterplan Soest, bleek dat 4% van de bestaande woningen in de periode 2018 tot en met de eerste helft van 2021 is gekocht door investeerders. Dit was lager dan het gemiddelde in Nederland (7%), de G40 (8%), de G4 (15%) en de regio Amersfoort (5%). Gezien dit lage percentage en de ontmoedigende maatregelen vanuit het Rijk zagen wij geen aanleiding om de opkoopbescherming in Soest in te stellen.

2. Is het college bereid -nu blijkt dat van opkoop van woningen door investeerders wel degelijk door een deel van de Soester bevolking overlast wordt ervaren- alsnog een zelfbewoningsplicht in te voeren?

Antwoord: In de huidige doelgroepenverordening is de zelfbewoningsplicht voor nieuwbouwwoningen vastgelegd. Deze is ook weer opgenomen in de concept doelgroepenverordening die binnenkort in uw raad wordt behandeld.

3. Is het college bereid om, in vergelijk met regelingen in de grote steden, de verkamering -liefst met terugwerkende kracht- een halt toe te roepen?

Antwoord: In de kadernota 2024 is voorgesteld om € 25.000 te reserveren voor het opstellen van een paraplubestemmingsplan om verkamering tegen te gaan Op dit moment ontbreekt de mankracht om een dergelijk plan op te stellen. Dit bedrag is ook opgenomen in de begroting voor 2024. Als uw raad de begroting vaststelt, kan de ambtelijke organisatie hier mee aan de slag. Het is niet mogelijk om verkamering met terugwerkende kracht een halt toe te roepen.

4. Is het college bereid wetgeving/gemeentelijke vergunningsprocedures aan te passen, te onderzoeken, dan wel hogere overheden daartoe op te roepen, mocht de bestaande wetgeving en vergunningsprocedures niet voldoende mogelijkheden bieden voor de aanpak van dit probleem?

Antwoord: Zie het antwoord op vraag 3. Aanpassing van het bestemmingsplan is een raadsbevoegdheid. Hogere overheden oproepen om bestaande wetgeving en vergunningprocedures aan te passen is daarom niet aan de orde. We willen voorkomen dat regelgeving ten aanzien van verkamering maatschappelijke initiatieven zoals 'Kamers met aandacht' onmogelijk maakt. Dergelijke initiatieven ondersteunt het college van harte. En verkamering zou kunnen bijdragen aan het verminderen van de woningnood onder bepaalde doelgroepen zoals studenten.

5. Is het college bereid in de panden waar verkamering speelt een nauwgezette controle van bevolkingsregistratie met betrekking tot de huurders te doen uitvoeren?

Antwoord: Bij signalen van verkamerde verhuur wordt een controle van de bevolkingsregistratie uitgevoerd. Als er illegale zaken worden geconstateerd wordt dit bij de afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving gemeld.

6. Is het college bereid om, eventueel in samenwerking met andere overheden en/of instanties, onderzoek te doen naar de geldstromen die in Soest gemoeid zijn met de verkamering?

Antwoord: Als de gemeente Soest een rol kan spelen in het voorkomen of bestrijden van witwassen, dan wordt een dergelijke casus in samenwerking met onze ketenpartners (politie, Belastingdienst, OM) opgepakt. Vooralsnog zijn er geen concrete signalen dat de vastgoedmarkt in Soest wordt gebruikt om crimineel verkregen geld wit te wassen. Dit geldt ook voor vastgoed dat wordt gebruikt voor de verhuur van kamers.

Jan Paauw Fractievoorzitter 06 - 206 671 56 Fractievoorzitter Aandachtsgebieden: Financiën - Economie - Bestuurlijke taken - Sport - Wonen - Ruimtelijke Ordening Stuur een e-mail

Laat een reactie achter

Nieuwsoverzicht